Geschiedenis Magazine nr 7 van 2022

Het nieuwste nummer van geschiedenis magazine

***Geschiedenis Magazine is partner van IsGeschiedenis***

Abonnees ontvangen dit nummer omstreeks 13 oktober.

Dit nummer van Geschiedenis Magazine niet missen, maar nog geen abonnee? Meld je aan vóór donderdag 13 oktober, dan krijg ook jij dit nummer thuisgestuurd!

Ja graag Geef geschiedenis Magazine cadeau

Bittere strijd om de Engelse troon

Clodagh Murphy

Koningin Elizabeth I (1533-1603) had minnaars, maar trouwde nooit. Erg riskant volgens haar raadslieden, wie werd er dan troonopvolger bij haar overlijden? De briefwisselingen in 1559 tussen Elizabeth en haar nicht Maria, koningin van Schotland begonnen vriendschappelijk van toon. Dat Maria katholiek was en Elizabeth protestants, maakte hun relatie in de tijd van godsdienstoorlogen al ingewikkeld. Maar de angel was Maria’s Tudorbloed: ze was een achterkleindochter van Hendrik VII en maakte aanspraak op de Engelse troon. Daarnaast had ze al een troonopvolger, wat zekerheid bood. Clodagh Murphy vertelt in het komende nummer van Geschiedenis Magazine over de nuances van de diplomatieke band die eindigde in bittere strijd met fatale afloop. 

Hoe er voor het eerst een Schot op de Engelse troon kwam

Door Jonas Hock

De nu aangetreden Engelse koning Charles III is koning van zowel Engeland als Schotland. Deze personele unie stamt uit 1603, toen de kinderloze Elizabeth I haar laatste adem uitblies. Vroeg in de ochtend op 24 maart 1603 na haar overlijden opende een hofdame een raam van Paleis Richmond. Steels liet de hofdame een ring vallen. Beneden ving haar broer, hoveling van de Schotse koning Jacobus VI, hem op. Met de ring op zak snelde hij te paard naar Kasteel Holyrood in Edinburgh, waar Jacobus VI hof hield. Robert hoefde hem slechts de ring aan te reiken, schreef hij later, en Jacobus wist genoeg: Elizabeth I van Engeland was gestorven, en hij was nu ook koning Jacobus I van Engeland. Hoe hij dit voor elkaar heft gekregen lees je in het komende nummer van Geschiedenis Magazine. 

De opmars van Mussolini: van linksradicaal tot rechtse fascist 

Ruud Stevens

Honderd jaar geleden kwam een militante Mussolini aan de macht, na de intimiderende mars van zijn zwarthemden op Rome. Hij maakte vervolgens een fascistische staat van Italië en werd een belangrijke inspiratiebron van Adolf Hitler. Opmerkelijk is dat Mussolini niet zo lang voor 1922 nog andere denkbeelden koesterde: hij was een marxistische journalist en vluchtte, om de dienstplicht te ontlopen, in 1902 naar Zwitserland. Waarom veranderde hij? 

Het Zweedse runenmysterie 1833

Simon Halink

Al diverse malen was geprobeerd het eeuwenoude mysterie van Runamo, in het zuiden van Zweden, te ontrafelen. Zo dacht men in de 12e eeuw dat de tekens die je daar op de rotsformatie kon zien al voor de Vikingtijd gemaakt waren. Maar het decoderen de tekens was nog niemand gelukt. Tot op 14 juli 1833 de dominee van Hoby een deftig gezelschap geleerden uit Kopenhagen ontving. Als iemand deze weerbarstige runen kon ontcijferen dan was dat runoloog Finn Magnusen wel. Lees het verhaal van de excentrieke Magnusen in het komende nummer van Geschiedenis Magazine. 

Henry Ford’s paradijs: Fordlandia, 1928

Igor Stuifzand

Een ordelijke samenleving was het ideaal van de Amerikaanse ondernemer Henry Ford. Hij was begonnen als autofabrikant, ging trekkers produceren en motoren voor vliegtuigen en onderzeeërs en in 1942 ook hele bommenwerpers. Hij wilde het liefst de productie van alle onderdelen onder eigen beheer brengen, organiseerde zijn industriële imperium volgens strakke lijnen en aarzelde niet om ook zijn arbeiders onderdeel te maken van zijn droom  ̶  of ze dit nu wilden of niet. Dit alles kwam samen in het ambitieuze project waarmee hij in 1928 begon: Fordlandia, diep in de oerwouden van Brazilië. 

Het leven en werk van de fotografen van Nazi-Duitsland   

Machlien Vlasblom

Fotografen Jan en Herman Heukels waren overtuigde nationaalsocialisten die hun camera inzetten ten dienste van nazi-Duitsland. Jan deed dit vooral als SS’er aan het Oostfront en zijn broer Herman maakte onder andere foto’s van een grote razzia in 1943 in Amsterdam. De hartverscheurende beelden die hij maakte van Joden op het Olympiaplein, bijeen gebracht voor transport naar de Hollandsche Schouwburg en van daar naar Kamp Westerbork, zijn later iconisch voor de Jodenvervolging geworden – hoewel hij ze zelf als antisemitische propaganda bedoelde. 


Abonnees ontvangen dit nummer omstreeks 13 oktober.

Dit nummer van Geschiedenis Magazine niet missen, maar nog geen abonnee? Meld je aan vóór donderdag 13 oktober, dan krijg ook jij dit nummer thuisgestuurd!

Ja graag Geef geschiedenis Magazine cadeau


Thema - Maand van de geschiedenis: Wat een ramp!

Aartsverrader in het Rampjaar, 1672?

Wout Troost

Diplomaat en bestuurder Hieronymus van Beverningk (1614-1690) vond zelf dat hij enkel de belangen van zijn vaderland had gediend, voor en tijdens het Rampjaar. Tijdens dat jaar vond de machtswisseling plaats waarbij de aanhangers van prins Willem III de raadpensionaris Johan de Witt en zijn broer Cornelis vermoordden. Van Beverningk was eerder al overgestapt van De Witts kamp naar de prinsgezinden. Erg verdacht volgens de prinsgezinden, die over lijken gaan om hun trouw te bewijzen. Hij dook voor de zekerheid onder. Op het eerste gezicht verbazend: deze staatsman genoot immers juist Willems vertrouwen…

Hyperinflatie 1922: Eén ei kostte 2400 mark 

Ruud Stevens

Ongekend hoge prijzen en verdampt spaargeld, want de mark was niets meer waard ... Zo’n honderd jaar geleden ontwrichtte een torenhoge inflatie de jonge Duitse Weimarrepubliek. Hoe kon het gebeuren dat je toen voor een brood van 1 kilo 201.000.000.000 mark moest neertellen? Geschiedenis Magazine zet in het komende nummer de feiten op een rij.

De fatale inschattingsfout van Pieter de Groot, 1672 

Ingmar Vroomen

In 1670 werd Pieter de Goot, de zoon van Hugo, benoemd tot ambassadeur van de Republiek in Frankrijk. Een belangrijke post: er gingen geruchten dat de Franse en de Engelse koning samenspanden tegen de Nederlanden en dat er oorlog dreigde. Pieter de Groot nam die dreiging echter niet serieus. Zelfs toen hij de soldaten zag marcheren en alarmerende berichten hoorde over een enorm leger dat werd samengeroepen, dacht hij dat het bluf was. Hij vertrok naar huis in maart 1672, een maand later verklaarde Lodewijk XIV de oorlog. Zijn ernstige inschattingsfout had rampzalige gevolgen voor de Republiek. De bevolking zocht wraak en pamflettisten stookten de boel flink op, waardoor het niet alleen bij woorden bleef. 

Vulkaanuitbarsting 1650 v.Chr. verwoest eiland

Joost Vermeulen

Er zijn schitterende ruïnes uit de bronstijd gevonden op het eilandje Santorini in de Egeïsche Zee, tachtig kilometer van Kreta. Volgens sommigen zijn de restanten op Thera, zoals het eiland in de oudheid heette, van het verdwenen Atlantis dat Plato ooit beschreef. Zeker is in elk geval dat een vulkaanuitbarsting rond 1650 v.Chr. het halve eiland wegsloeg… Konden de bewoners vluchten voordat de catastrofe hen trof? 


Abonnees ontvangen dit nummer omstreeks 13 oktober.

Dit nummer van Geschiedenis Magazine niet missen, maar nog geen abonnee? Meld je aan vóór donderdag 13 oktober, dan krijg ook jij dit nummer thuisgestuurd!

Ja graag Geef geschiedenis Magazine cadeau


Cleopatra en Marcus Antonius

Martijn Icks

De amoureuze betrekkingen die de Egyptische koningin Cleopatra aanknoopte met machtige Romeinen hadden zonder twijfel te maken met haar wens, haar troon te behouden. Na de dood van haar minnaar Julius Caesar, werd diens voormalige rechterhand, generaal Antonius, haar nieuwe partner. Het paar trouwde, kreeg meerdere kinderen en werden het beroemdste liefdespaar uit de geschiedenis. Daar wist societyschilder Alma Tadema wel raad mee.

China’s propaganda in de Tweede Wereldoorlog

Ivo van de Wijdeven

De geschiedenis als grabbelton: allerlei politici en potentaten pikken er naar believen wat uit, verdraaien het en maken het herschreven verleden zo soms tot een propagandawapen zonder weerga. In het komende nummer ligt de focus op de manier waarop de partijtop in China de Tweede Wereldoorlog inzet voor eigen gewin. Vele jaren stond het Chinese slachtofferschap centraal, maar onder Xi Jinping is dat veranderd. China speelt voortaan een hoofdrol als overwinnaar.

En ook

  • Investituurstrijd: keizer vs paus in de middeleeuwen
  • Het soms dodelijke taboe op zelfbevrediging, 18e eeuw
  • Byblos, de eerste havenstad ter wereld, had veel te danken aan de farao’s
  • De vernuftige zingende poppen van Jumeau, 19e eeuw

***Geschiedenis Magazine is partner van IsGeschiedenis***

Abonnees ontvangen dit nummer omstreeks 13 oktober.

Dit nummer van Geschiedenis Magazine niet missen, maar nog geen abonnee? Meld je aan vóór donderdag 13 oktober, dan krijg ook jij dit nummer thuisgestuurd!

Ja graag Geef geschiedenis Magazine cadeau