De aanval op Capitol Hill in 1814

Volgens de Amerikaanse -conservatieve- nieuwszender Fox, was de bestorming van het Capitool door Trumpaanhangers de grootste inbreuk op een Amerikaans instituut sinds de slag bij Bladensburg in 1814. Wat gebeurde er tijdens die slag?

De oorlog van 1812

Terwijl Europa verwikkeld was in de Napoleontische oorlogen, barstte er aan de andere kant van de Atlantische Oceaan ook een oorlog los. In 1812 verklaarden de nog jonge Verenigde Staten de oorlog aan hun voormalige kolonisator Groot-Brittannië. Doel: het ‘bevrijden’ van de overgebleven Britse koloniën in Canada, het voor eens en voor altijd oplossen van conflicten over de rechten op zee en de Britse invloed op de inheemse volkeren in het noorden stoppen.

De oorlog was echter niet het grote succes dat de Amerikanen voor ogen hadden. Ze hadden geen doorslaggevende klap aan de Britten kunnen uitdelen. Sterker nog, het Amerikaanse offensief dat de oorlog opende, was uitgelopen op een smadelijke nederlaag nadat de Amerikaanse aanval eerst werd afgeslagen waarna een coalitie van Britse troepen en inheemse volkeren in de tegenaanval ging en zelfs Detroit veroverde. Ook daarna zat er geen schot in de zaak. Hoewel de Britten maar weinig troepen in Noord-Amerika hadden, de oorlogen met Napoleon in Europa eisten alle militaire kracht op, wisten ze stand te houden en de Amerikanen zelfs pijnlijke nederlagen toe te brengen.

En zo werd het augustus 1814. De Amerikanen hadden nog altijd geen beslissende klap uit kunnen delen. Inmiddels was het vrede in Europa, waar en dus konden de Britten meer soldaten en schepen vrijmaken voor de strijd in Noord-Amerika. Al in 1813 waren de Britten begonnen met een blokkade van de strategisch belangrijke Chesapeake Bay. Schepen van de Royal Navy schuimden de grote baai af en hield de Amerikaanse marine in de havens, terwijl eilanden voor de kust bezet werden. Vanuit daar werden kleine aanvallen ondernomen op Amerikaanse steden en forten aan de baai. Dat had tot gevolg dat de Amerikanen niet hun volledige leger tegen Canada konden inzetten, maar veel belangrijker was dat de Britten zo de weg vrij maakten voor grotere operaties als er meer versterkingen waren. Die kwamen in 1814.

Het beste van IsGeschiedenis in je inbox? Schrijf je in voor onze nieuwsbrief! Helemaal niks missen? Volg ons op Facebook!

De Britse aanval op Washington

Een aanval hing in de lucht, maar de Amerikanen kregen hun verdediging hiertegen nauwelijks op orde. President Madison had zonder medeweten van zijn minister van defensie Armstrong een nieuw militair district rondom Washington aangewezen, met generaal Winder. De samenwerking tussen Winder en Armstrong was stroef. De twee konden op papier beschikken over grote aantallen soldaten, maar dat waren voor het overgrote deel leden van de militia, mannen die een tijdelijke dienstplicht vervulden. Mannen die voor de strijd werden weggeroepen van hun boerderijen, smederijen en andere werkzaamheden. Armstrong en Winders werden het niet eens over wanneer die mannen opgeroepen moesten worden. Winders wilde ze op voorhand al mobiliseren, zodat hij voldoende soldaten had als de Britten een verrassingsaanval deden, maar Armstrong vreesde voor de slechte moraal onder de militia als hun mobilisatie te lang zou duren. Ook wisten ze niet waar de Britten aan zouden vallen. Omdat Baltimore de rijkste stad was, zette Armstrong in op de verdediging van die stad. De nog jonge stad Washington, niet ver weg, werd minder strategisch gezien. Ondanks dat dat een grote gok was, liet Winders geen verdedigingswerken rondom andere steden bouwen.

Terwijl de Amerikanen grote moeite hadden om hun verdediging te organiseren, arriveerden juist veel goed getrainde Britse veteranen uit Europa in het gebied. De Britse commandant Ross kreeg de opdracht om net als het jaar ervoor de Amerikanen af te leiden, zodat er vanuit Canada een veel grotere aanval opgezet kon worden. Ross was goed op de hoogte van de slechte Amerikaanse verdediging en augustus 1814 ging hij over tot de aanval. Doelwit: Washington DC, geheel tegen de verwachting van de Amerikanen in, zagen de Britten een aanval op de pas gestichte hoofdstad als een sterk politiek doel.

De slag bij Bladensburg

De Britse aanval bestond uit drie delen. Een afleidingsmanoeuvre over de Chesapeake Bay richting Baltimore, een afleidingsmanoeuvre over de rivier de Pontomac richting Alexandria. De hoofdmacht van de Britten zou door het midden recht op Washington afgaan.

De Amerikanen hadden een probleem. Van de 15.000 man sterke militia, waren nog maar 1.500 man onder de wapenen geroepen en zelfs dat kleine deel was slecht uitgerust, laat staan dat de militieleden hadden geoefend. De paar honderd beroepssoldaten die zich bij de militia voegden, konden dat niet compenseren. Wel was al snel duidelijk dat Washington het doel was. In allereil werden van alle kanten soldaten richting Washington gestuurd, terwijl de ambtenaren en regering in paniek de hoofdstad ontvluchtten.

Hoewel Winders dus heel wat versterkingen kreeg, was zijn leger nu een grote chaos van verschillende eenheden, die nog nauwelijks samenwerkten. Door alle miscommunicatie verschenen eenheden op de verkeerde plek, of op plaatsen die nauwelijks verdedigbaar waren. Het kostte veel tijd om alle soldaten in het gareel te krijgen en doordat veel soldaten hierdoor nog een nacht langer moesten marcheren, waren ze al uitgeput voordat de slag begon.

Toch was de Amerikaanse positie nog niet uitzichtloos. Verdedigend waren ze in het voordeel tegen de Britten. Ze konden zich verschansen tussen de stenen gebouwen van de stad, terwijl hun kanonnen de Britten van afstand konden bestoken. Als de soldaten niet in paniek zouden raken, was het nog mogelijk om het te winnen van de Britten, die ook nog eens een rivier moesten oversteken. Op papier waren de Amerikanen in daarmee ruimschoots in het voordeel. Maar in werkelijkheid was het geen gemakkelijke opgave. De slechtbewapende en slecht geoefende part-time soldaten stonden tegenover geharde veteranen die gewend waren aan de verschrikkingen van het slagveld. En tegen dat geweld moesten ze zien stand te houden.

Dat gebeurde niet. Gestaag wonnen de Britse beroepssoldaten stukje bij beetje terrein op de Amerikaanse militie. De Amerikaanse kanonnen brachten de Britten die schouder aan schouder over een brug moesten oprukken in eerste instantie zware verliezen toe, maar eenmaal over de brug verspreidden de Britse beroepssoldaten zich gedisciplineerd. Tegen zo’n formatie hadden de Amerikaanse kanonskogels nauwelijks effect en de Britten konden vrijwel ongehinderd oprukken. De aanblik van de soldaten die strak in het gelid, door het kanonvuur heen oprukten, was voor veel leden van de militia te veel. Wat een terugtrekkende beweging had moeten worden, liep al snel uit op een chaotische vlucht. De weinige eenheden die wel standhielden, waren nu zo in de minderheid dat er voor hen niks anders op zat, dan mee te vluchten.

De 'Burning of Washington'

De slag was verloren en daarmee de hoofdstad van de Verenigde Staten. Diezelfde avond stonden de Britse soldaten bij het Capitool en het Witte Huis, waar de ochtend voor de slag de feesttafel al gedekt was om de Amerikaanse overwinning op de Britten te vieren. De Britten begonnen nu met de systematische vernietiging van de stad. Eerst werden de overheidsgebouwen in brand gestoken, daarna militaire gebouwen. Maar terwijl het Witte Huis en het Capitool brandden, stak er een zware storm op. Daardoor raakten de schepen die het Britse leger na de aanval in veiligheid moesten brengen zo beschadigd dat de Britten zich veiligheidshalve vast terugtrokken. Hoewel de Amerikanen daarmee de stad -of wat daarvan over was- zo weer terug kregen, was de vernedering enorm. De aanval op Capitol Hill zou tot 2021 de enige keer blijven dat het gebouw van Amerikaanse Congres met succes bestormd werd.