Zuid-chinese zee conflicten

De Chinese claim op de Zuid-Chinese Zee

Het conflict in de Zuid-Chinese Zee is een blijvende dreiging voor de vrede in de regio. Regelmatig vliegen landen die aan de zee liggen elkaar in de haren over de zeggenschap om deze zee. Verschillende landen hebben conflicterende claims in het gebied en ook de Verenigde Staten hebben economische en militaire belangen in het gebied. 


De koeientong


Het conflict in de Zuid-Chinese Zee speelt al zeker een halve eeuw. In 1947 presenteerde China de ‘negen strepen’ lijn, ofwel de ‘koeientong’. Door middel van negen streepjes op een kaart in de vorm van een koeientong maakte China aanspraak op vrijwel de gehele Zuid-Chinese Zee, tot onvrede van buurlanden als Vietnam, de Filipijnen en Indonesië.


Belang van het gebied


De Zuid-Chinese Zee is zowel op militair als op economisch gebied van groot belang. Het gebied heeft een zeer strategische ligging en is goed bruikbaar als militaire basis. China probeert al jaren om de daar aanwezige Amerikaanse marine weg te krijgen. Ook economisch gezien is de zee van groot belang; het water zit barstensvol vis en China vermoedt dat de bodem enorme hoeveelheden gas en olie bevat. Geen wonder dus dat vele landen delen van de Zuid-Chinese Zee proberen te claimen.


Geschiedenis van het conflict: claims & slagen


China baseert haar claim op de Zuid-Chinese Zee op historisch recht; het gebied zou onderdeel zijn van het Chinese keizerrijk. De Chinese claim op het gebied heeft in het verleden al meerdere malen tot confrontaties geleid. In 1974 leidde een dergelijk conflict tussen Vietnam en China tot de ‘slag om de Paraceleilanden’. China wist na deze slag de permanente controle te verkrijgen over de Paraceleilanden. In 1988 leidden spanningen tussen Vietnam en China opnieuw tot een conflict. Bij de slag om Johnson South Reef vielen meer dan vijftig Vietnamese doden.


Poging tot vrede


Al jarenlang doen verschillende landen en organisaties pogingen om middels diplomatie een einde te maken aan het conflict. In 2002 spraken China en haar buurlanden af om de onenigheid vreedzaam op te lossen. Sindsdien zijn er echter meerdere incidenten geweest. In 2014 leidde de bouw van een boorplatform bij de Paraceleilanden nog tot hevige anti-China protesten in Vietnam. In 2013 stapten de Filipijnen naar het Internationaal Gerechtshof nadat China zich een rif toe-eigende dat beide landen claimen. In juli 2016 was de uitspraak: de historische Chinese claims in de Zuid-Chinese Zee werden grotendeels afgewezen en de Filipijnen wonnen op bijna elk punt.


Filippijnen onder Duterte


In 2013, toen de Filipijnen naar het Internationaal Gerechtshof stapten, was Benigno Aquino president. In 2016 volgde president Rodrigo Duterte hem op. Onder Duterte veranderden de diplomatieke relaties van de Filipijnen ten opzichte van de Verenigde Staten en China in een snel tempo. Duterte richtte zich in eerste instantie op een goede relatie met China en vond de 70-jaar oude alliantie met de Verenigde Staten minder belangrijk dan zijn voorganger Aquino. China en de Filipijnen leken bereid vriendschap met elkaar te sluiten, maar de Chinese kustwacht bleef Filipijnse boten lastigvallen. De Verenigde Staten maakten zich zorgen over deze nieuwe ontwikkelingen. Zij beschouwen de Zuid-Chinese Zee als internationale wateren en hebben een aanzienlijke militaire aanwezigheid in het gebied. In de Filipijnen zijn lange tijd special forces van de Verenigde Staten aanwezig geweest om de Filipijnse strijdkrachten te steunen tegen islamitische opstandelingen. In september van 2016 heeft Duterte duidelijk gemaakt dat deze special forces moeten vertrekken. Ook gezamenlijke Amerikaans-Filipijnse legeroefeningen zullen niet meer worden gehouden.


Nog steeds conflict


In 2022 werd Duterte opgevolgd door Ferdinand Marcos Jr, zoon van voormalig dictator Ferdinand Marcos, die het land regeerde tussen 1965 en 1986. In december 2022 kondigde Marcos Jr aan dat de Filipijnen nieuwe manieren gaat zoeken om de felbegeerde grondstoffen te delven, wat China nu nog tegenhoudt. Vietnam werkt ook aan het verbreiden van eigen grondgebied, onderzoekers ontdekten dat Vietnam in het najaar van 2022 zo'n 170 hectares nieuw land opspoot. Er verandert dus nog van alles. Het conflict in de Zuid-Chinese Zee houdt de gemoederen al lang bezig en het lijkt er niet op dat dit snel zal veranderen.

Ook interessant: 

Rubrieken: 

Landen: 

Tijdperken: 

Covers OA

Iedere maand meeslepende en prachtig geïllusteerde verhalen over de geschiedenis van Amsterdam.

cover GM3

Het extra dikke nummer van Geschiedenis Magazine verschijnt omstreeks 18 april. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement om dit nummer zonder verzendkosten te ontvangen. 

Meld je nu aan voor onze nieuwsbrief. 

Lees het eerste jaar Geschiedenis Magazine extra voordelig én kies een welkomstcadeau!

Saga vikingen

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement.

Ga mee op ontdekkingstocht naar archeologische vindplaatsen in binnen- en buitenland!