Geen afbeelding beschikbaar

Discussie over boegbeeld Admiral Graf Spee

In Uruguay is discussie ontstaan over de veiling van een boegbeeld. Het beeld, een grote bronzen adelaar met een hakenkruis tussen zijn poten, is afkomstig van het wrak van het Duitse oorlogsschip Admiral Graf Spee, dat in 1939 voor de kust van Uruguay tot zinken werd gebracht. Velen zien in het beeld een nazisymbool dat vernietigd moet worden, anderen kennen het beeld veel historische waarde toe en willen dat het bewaard blijft.


De Admiral Graf Spee


De Admiral Graf Spee was bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog een van de modernste schepen van de Duitse vloot. Qua gewicht en omvang voldeed het schip aan de beperkingen die na de Eerste Wereldoorlog aan de Duitsers waren opgelegd. De Duitse ingenieurs waren er echter in geslaagd om ondanks die beperkingen het schip een sterke bewapening mee te geven. Daarbij was het schip ook nog eens heel snel. Deze combinatie van snelheid en bewapening deed bij de geallieerden de alarmbellen rinkelen. Het enige waar het aan ontbrak was voldoende bepantsering, maar dat wisten de geallieerden niet.


Een kat- en-muisspel op de oceaan


Nog voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog werd het schip naar de zuidelijke Atlantische oceaan gestuurd. Daar moest het , als de oorlog uitgebroken was, geallieerde scheepvaartroutes aanvallen. Kort na de uitbraak van de oorlog, in september 1939, vielen de eerste geallieerde handelsschepen ten prooi aan de Graf Spee. Daarop besloten Frankrijk en Groot Brittannië om ook schepen naar de zuidelijke Atlantische Oceaan te sturen, om af te rekenen met de Admiral Graf Spee. Er ontstond een kat-en-muisspel tussen de geallieerde schepen en de Graf Spee dat het hele najaar van 1939 zou duren. De geallieerde schepen ontwijkend wisten de Duitsers negen schepen te veroveren of tot zinken te brengen. De Engelse marine wist de Duitsers echter de pas af te snijden.


De eerste zeeslag van de Tweede Wereldoorlog


Aan boord van een van de schepen die de Duitsers te pakken hadden gekregen waren documenten gevonden waarin stond dat er veel konvooien langs de kust van Uruguay zouden gaan. De Duitse kapitein Langsdoff besloot dat dit een kans was die hij niet mocht laten glippen. In de vroege ochtend van 13 december 1939 kwam de Graf Spee drie Britse kruisers tegen bij de monding van de rivier La Plata. De eerste zeeslag van de Tweede Wereldoorlog was een feit. De Duitsers wisten één Brits schip zo zwaar te beschadigen dat deze het gevecht moest staken.  Ook de andere schepen incasseerden treffers en beide zijden besloten de strijd te staken.


Valse nieuwsberichten van de Britten


Kapitein Langsdorff besloot de haven van Montevideo in het neutrale Uruguay in te vluchten, om daar de schade te herstellen en de gewonden te verzorgen. De Britse schepen gingen buiten de haven voor anker om de Duitsers op te wachten. Terwijl de Duitsers probeerden de schade te herstellen, verspreidden de Britten het valse nieuwsbericht dat er versterkingen kwamen om de zaak af te maken. Kapitein Langsdorff kwam tot de conclusie dat hij niet meer genoeg munitie had om het tegen zo’n overmacht op te nemen en besloot het schip even buiten de haven tot zinken te brengen. De Duitse bemanning vluchtte met een sleepboot naar Argentinië, waar ze voor de rest van de oorlog gevangen werden gezet. Kapitein Langsdorff pleegde kort na aankomst in Argentinië zelfmoord.


Berging van het wrak


De Admiral Graf Spee zonk in ondiepe wateren. Sinds de jaren ’90 werden er plannen gemaakt om het wrak, -of delen daarvan- te bergen. In 2006 werd het boegbeeld boven water gehaald. Een rechter besloot dat de Uruguayaanse overheid voor de helft eigenaar was van het beeld. De overheid is daar nu niet blij mee, want het herinnert aan het feit dat na de oorlog veel nazi’s hun heil zochten in Zuid Amerika. Zakenman Alfredo Etchegaray is de andere eigenaar van het beeld en hij wil nu zijn aandeel verkopen. Hij hoopt dat het beeld bewaard blijft, als deel van het Uruguayaanse erfgoed.

Landen: 

Tijdperken: 

Onderwerpen: 

Piet Hein

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement.

cover GM3

Het extra dikke nummer van Geschiedenis Magazine verschijnt omstreeks 18 april. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement om dit nummer zonder verzendkosten te ontvangen. 

Ga mee op ontdekkingstocht naar archeologische vindplaatsen in binnen- en buitenland!

De wieg van de Zijderoute

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement.

Saga vikingen

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement.

Covers OA

Iedere maand meeslepende en prachtig geïllusteerde verhalen over de geschiedenis van Amsterdam.