Dossier: Fluwelen Revolutie
1989 was een belangrijk jaar in de geschiedenis. Niet alleen in Duitsland was er sprake van een sterke verandering met de val van de Muur, maar ook in veel andere Oost-Europese landen ontstonden revoluties met de val van het communisme. Ook in Tsjechoslowakije kwam het tot een revolutie, bekend als de Fluwelen Revolutie, zogeheten vanwege de opmerkelijk geweldloze aard van de revolutie. Deze politieke omwenteling maakte onderdeel uit van een van de belangrijkste gebeurtenissen uit de tweede helft van de twintigste eeuw.
Het Warschaupact
Het Warschaupact speelt in een belangrijke rol in de gebeurtenissen in Tsjechoslowakije. Het Warschaupact was een verdrag waarin wederzijdse vriendschap, samenwerking en bijstand werd vastgelegd tussen de communistische landen. Meermaals heeft het Warschaupact opgetreden in een van de deelnemende landen om een mogelijke revolutie te beëindigen.
Lees meer over het Warschaupact
Praagse Lente
Om de Fluwelen Revolutie helemaal te begrijpen, is het ook belangrijk om de eerste poging tot revolutie in Tsjechoslowakije te begrijpen. Deze eerste poging staat bekend als de Praagse Lente, een periode van hervormingen en toenemende vrijheid in Tsjechoslowakije.
Lees meer over de Praagse Lente
Alexander Dubček
Het Oostblok kende in de tijd van de Koude Oorlog vele opstanden tegen de communistische invloedssfeer, zoals de Hongaarse Opstand en de protesten in Poznań. Ook in Tsjechoslowakije waaide de revolutionaire wind tijdens de Praagse Lente. De hoofdrolspeler in deze ‘Lente’ was Alexander Dubček.
Lees meer over Alexander Dubček
Glasnost en perestrojka
Voordat de Fluwelen Revolutie begon, maakte de Sovjet-Unie al jaren lang een moeilijke periode door. Het land dreigde uit elkaar te vallen, de economie ging al jaren achteruit en de communistische partij verloor met de jaren haar invloed. De nieuwe leer van glasnost en perestrojka, geïntroduceerd door Sovjetleider Michail Gorbatsjov, zou het laatste redmiddel moeten zijn voor zijn moederland.
Lees meer over glasnost en perestrojka
IJzeren Gordijn
Een halfjaar voordat de Fluwelen Revolutie begon, waren de eerste scheuren in het IJzeren Gordijn al zichtbaar. Het IJzeren Gordijn was de politieke en militaire barrière die de Westerse wereld van de communistische wereld scheidde na de Tweede Wereldoorlog. Decennia later werden op 2 mei 1989 door Hongaarse grenswachten de eerste blokkades opgeheven.
Lees meer over de eerste scheuren in het IJzeren Gordijn
Václav Havel: van dissident tot president
Een van de belangrijkste personen uit de Fluwelen Revolutie was Václav Havel. Al op jonge leeftijd wist Havel dat hij in de culturele voetsporen van zijn vader wilde treden, maar hij werd hierin gehinderd door de beperkingen van een repressief communistisch regime. Na de Fluwelen Revolutie werd hij de eerste president van het postcommunistische Tsjechoslowakije.
De Fluwelen Revolutie in Tsjechoslowakije
De Fluwelen Revolutie was de geweldloze politieke omenteling in Tsjechoslowakije. Deze periode van verandering duurde van 17 november 1989 tot 29 december 1989. Dit maakte een einde aan het communistische regime van Tsjechoslowakije.
Lees meer over de Fluwelen Revolutie in Tsjecho-Slowakije
Leestip:
Vrijheid en Rede – Geschiedenis van Westerse samenlevingen 1750-1989
Auteurs: Bert Altena en Dick van Lente
Uitgeverij: Verloren
ISBN: 9789087042288
Winkelprijs: €39,–
Afbeeldingen:
- Het presidentiële paleis in Warschau, Polen, waar het Warschaupact werd opgesteld en ondertekend op 14 mei 1955 via Wikimedia Commons
- Tsjechoslowaken met hun vlag naast een brandende tank in Praag in 1968 via Wikimedia Commons
- Václav Havel omarmt Alexander Dubček op 24 november 1989, de nacht dat de hele leiding van de Tsjecho-Slowaakse communistische partij aftrad via Wikimedia Commons
- Ronald Reagan en Mikhail Gorbachov bij de Genève-top van 1985 via Wikimedia Commons
- Een stukje IJzeren Gordijn dat bewaard is gebleven in Tsjechië via Wikimedia Commons
- Václav Havel in 1997 via Wikimedia Commons
- Fluwelen Revolutie monument via Wikimedia Commons
- Praag tijdens de Fluwelen Revolutie op 25 november 1989 via Wikimedia Commons
