Het tijdperk van de drie koninkrijken

Vriendschappelijke verhalen en verbonden als machtsdoel, zijn niet uniek voor de westerse wereld. Over de hele wereld komen deze voor. Een bekend verbond in China is bijvoorbeeld het ‘Verbond van Krijgsheren’ dat aan het einde van de tweede eeuw van onze jaartelling werd gesloten. Het boek de Roman van de Drie Koninkrijken, dat wordt gezien als een van de vier klassieke romans van de Chinese literatuur beschrijft deze gebeurtenis.

Opstanden in  China

Het tijdperk van de drie koninkrijken begon formeel in het jaar 220 met de afzetting van de laatste Han keizer Xian. Hier ging echter een lange machtsstrijd aan het hof aan vooraf tussen eunuchen die tot de onmiddellijke omgeving van de keizer behoorden en de keizerlijke ambtenaren die af wilden van de grote invloed die de eunuchen konden uitvoeren. Een opstand van ambtenaren in 166 wist de keizer nog redelijk goed neer te slaan.

In december 184 was de situatie veranderd. Door toenemende onrust onder de boerenbevolking vanwege de vele hongersnoden die het land teisterden kon deze gemakkelijk worden aangespoord om in opstand te komen. De aanvoerder van de boeren, ene Zhang Jue, wist een staatsgreep voor te bereiden. Hoewel de staatsgreep in de hoofdstad Luoyang mislukte, kregen opstandige boeren het wel voor elkaar in acht prefecturen de macht te grijpen. Deze opstand staat bekend als de ‘Gele Tulbanden Opstand´. De boeren droegen hierbij namelijk gele hoofddoeken en verkondigden de volgende leus: “De dagen van de Han-dynastie zijn geteld, de Gele Dag gaat beginnen”.

Staatsgreep

Na het overleiden van keizer Ling in 189 was het land zo verzwakt dat een staatsgreep wel effectief bleek. De krijgsheer Dong Zhuo wist de macht te grijpen en zette een eigen keizer op de troon. Door het enorme schrikbewind van deze keizer bleef het onrustig in het rijk. Verschillende edelen onder leiding van krijgsheer Yuan Shao sloten daarom een verbond om de keizer weer af te zetten. Dit ‘Verbond van krijgsheren’ wist de hoofdstad te veroveren, maar omdat de keizer vast kwam te zitten in de stad Chang’an – deze stad wilde als voormalige hoofdstad ook haar macht weer terug – nadat hij gevlucht was, kwam het verbond op losse schroeven te staan.

Omdat de keizer die door het verbond was aangesteld de oude keizer niet wilde verraden trokken steeds meer leden zich uit het bondgenootschap terug. Veel krijgslieden, waaronder de legercommandant Cao Cao, besloten nu zelf de macht over heel China te verwerven. Cao Cao die besloten had vanaf dit moment keizer Xian wel als rechtmatig opvolger te aanvaarden wist hierbij al snel een groot gebied in het noordoosten van China in handen te krijgen. Cao Cao’s aanvankelijk zeer voorspoedige opmars werd echter een halt toegeroepen toen hij in 208 verschillende krijgsheren aan wilde pakken die juist in het zuiden van China de macht in handen hadden.

Drie koninkrijken

Na het overlijden van Cao Cao in 220 zette zijn zoon Cao Pi Xian af als keizer en riep zichzelf uit tot vorst van het koninkrijk Wei. Een jaar later werd het koninkrijk Shu Han uitgeroepen door Liu Bei, een arme verwant van een van de eerste keizers van de Han-dynastie. Een derde koninkrijk, Wu, werd in 222 opgericht in het zuiden van China door generaal Sun Quan. Elk van de drie landen achtte zichzelf legitiem erfgenaam van het keizerrijk. De drie koninkrijken waren erg aan elkaar gewaagd en pogingen om elkaar onder de voet te lopen liepen constant op niets uit.

Pas in 280 zou het land in zijn geheel weer verenigd worden onder één gezaghebber. Generaal Sima Yan die zich nadat hij de laatste koning van de familie Cao af had gezet, Jin was gaan noemen, veroverde in dat jaar het koninkrijk Wu. In 263 hadden de legers van Wei het koninkrijk Shu Han al bezet. De invloed van de keizer was net als in de Han-dynastie, in de nieuwe Jin-dynastie niet groot. De keizer stak het grootste deel van zijn tijd in de instandhouding van zijn harem, die uit zeker 10.000 vrouwen scheen te bestaan. Het land werd feitelijk bestuurd door vijftien zonen van de keizer die nog steeds de boerenbevolking uitbuitten en onderdrukten.

Geschiedenis Magazine heeft een Maand van de Geschiedenis-special, die vanaf 10 oktober te koop is. Kijk hier