Thomas Matulessy, of Pattimura, die in 1817 de leiding had over een opstand in Nederlands-Indië tegen Nederland

Pattimura Dag

De verschrikkelijkste en bloedigste nederlaag ooit door het Indische Leger geleden, is die te Saparua in de maand Mei 1817.

Vandaag herdenken Molukkers hun opstand tegen de Nederlandse bezetting in 1817. Nederland maakte zijn intrede op Ambon in 1599. Meer dan tweehonderd jaar later was de Europese macht verzwakt door de Franse Revolutie en in 1811 namen de Engelsen het koloniaal bewind over Nederlands-Indië over. Onder hun heerschappij werd onder andere een Ambonees soldatenkorps ingevoerd met rekruten afkomstig van de omliggende eilanden. Eén van de soldaten die diende in dit leger was Kapitein Thomas Matulessy.

Na de val van Napoleon keerden de Nederlanders terug naar Oost-Indonesië. Ze waren vastberaden om op oude voet door te gaan. Maar dat het lastig was om de status quo te handhaven bleek uit de grote ongerustheid onder de bevolking van de eilanden tegen het Nederlands bewind. Begin mei besprak een groep Molukkers dat er iets aan de situatie gedaan moest worden. Matulessy werd aangesteld als kapitein en leider van de opstand. De revolutie breidde zich uit en werd gesteund door zowel Moslims als Christenen.

Uiteindelijk vielen de opstandelingen met honderden gewapende mannen het Nederlandse fort bij Duurstede binnen. De resident en vrijwel zijn hele familie kwamen daarbij om het leven. Door de snelle inname rukten de opstandelingen op naar Fort Zeelandia, de eerstvolgende vestigingsplaats van de Nederlanders. Inmiddels was er een legermacht vanuit Batavia uitgerukt, die de opstandelingen vanaf twee kanten aanviel. De mannen van Matulessy maakten geen schijn van kans en werden in de pan gehakt. Half november 1817 werd Matulessy gevangen genomen en opgehangen.

De opstand leeft ook nu nog onder de Molukkers. Matulessy is nog overal terug te vinden. Bijvoorbeeld in de naam van het vliegveld van Ambon, de Universiteit en het bankbiljet van 1000 Rupiah. In 1973 werd Pattimura opgenomen door de Indonesische regering in de eregalerij van nationale helden en werd 15 mei in Indonesië uitgeroepen tot Pattimura Day.

Ook interessant: 

Rubrieken: 

Landen: 

Tijdperken: 

GM 2 cover - nu in de winkel

Het tweede nummer van 2024 is verschenen. Koop dit nummer bij een kiosk of boekhandel bij jou in de buurt

Vergeten D-Day: Italië, 1943

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement.

Meld je nu aan voor onze nieuwsbrief. 

Covers OA

Iedere maand meeslepende en prachtig geïllusteerde verhalen over de geschiedenis van Amsterdam.

Piet Hein

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement.

Lees het eerste jaar Geschiedenis Magazine extra voordelig én kies een welkomstcadeau!