Postume verering van Mao Zedong

Er is besloten dat het lichaam van de ‘Comandante’ gebalsemd wordt, zodat het tot in de eeuwigheid te bezichtigen zal zijn voor het volk

Aldus waarnemend president van Venezuela Nicolas Maduro na het overlijden van Hugo Chávez op 5 maart 2013. Het lichaam van Chávez wordt na balseming in een glazen tombe bijgezet in het Museum van de Revolutie te Caracas. De wijze waarop zijn stoffelijk overschot zo tot een ‘eeuwige tentoonstelling’ wordt gemaakt, roept de herinnering op aan de postume verering van vroegere communistische leiders, zoals Mao Zedong.

Mao vereerd

Nadat hij als leider van de Communistische Partij van China in 1949 de Volksrepubliek China uitriep, regeerde Mao Zedong het land gedurende 27 jaar op dictatoriale wijze. Hij overleed op 9 september 1976. Hoewel Mao een ontwrichting van de Chinese maatschappij teweeg had gebracht met zijn ‘culturele revoluties’, werd hij na zijn dood door veel Chinezen geëerd en verheerlijkt. Hij was tenslotte de man die het communisme naar China had gebracht en met zijn revolutionaire retoriek veel arme Chinese boeren een hart onder de riem had gestoken.

Mausoleum voor Mao

Daarom werd besloten een Mausoleum voor hem te bouwen, aan de zuidzijde van het Plein van de Hemelse Vrede in Beijing. De Chinezen lieten er geen gras over groeien: onder toezicht van Hua Guofeng werd daags na de sterfdag van ‘De Grote Roerganger’ begonnen met bouwwerkzaamheden. Op 24 november 1976 vond de begrafenisceremonie plaats. Het gebalsemde en ietwat zwaarlijvige lichaam van Mao Zedong werd vervolgens opgebaard in een glazen grafkist.

Gebalsemde Mao

Natuurlijk was dit alles bedoeld als een uiting van respect voor de Chinese volksleider. Toch had Mao al decennia voor zijn dood uitdrukkelijk de wens uitgesproken gecremeerd te willen worden. Dit strookte met het communistische streven een einde te maken aan de bouw van begraafplaatsen, die slechts kostbare grond verspilden. Niet voor niets had Mao Zedong vanaf 1956 alle Chinezen opgeroepen om overledenen te cremeren. Zijn trouwe volgelingen trokken zich hier in 1976 echter niets van aan en vonden dat Mao’s lichaam op een pronkerige wijze bewaard moest worden voor toekomstige generaties. De ‘Chairman Mao Memorial Hall’ werd uiteindelijk op 24 mei 1977 voltooid. Mao’s gebalsemde lichaam is hier nog steeds te bezichtigen.

Een soortgelijke postume persoonsverering valt nu ook de overleden Hugo Chávez ten deel. Sinds woensdag 7 maart 2013 hebben al meer dan twee miljoen bewonderaars de laatste eer bewezen aan hun voormalige leider. Zijn lichaam ligt de komende week nog opgebaard in de Militaire Academie en zal daarna permanent te bezichtigen zijn in het Museum van de Revolutie.