Hoofdkwartier Stasi Prof.Quatermass, CC BY 3.0 <https://creativecommons.org/licenses/by/3.0>, via Wikimedia Commons

Stasi, de geheime dienst van de DDR

De Stasi was de belangrijkste Oost-Duitse inlichtingen- en veiligheidsdienst tijdens de Koude Oorlog, en werd gezien als de effectiefste ter wereld. De Stasi was een geheime dienst en werd sterk beïnvloed door de KGB van de Sovjet-Unie.


Oprichting en doelen van de Stasi


Na de oprichting van de DDR in Oost-Duitsland, werd op 8 februari 1950 de Stasi opgericht, voluit het Ministerium für Staatssicherheit, als onderdeel van de SED, de machtigste politieke partij van de DDR. Het officiële doel van de Stasi was het beschermen van de menselijke waardigheid, de vrijheid van de mens en de mensenrechten onder toezicht van de socialistische staat. De dienst bespioneerde voornamelijk de eigen bevolking, die in de gaten werden gehouden of zij zich wel politiek correct gedroegen. Dit om te voorkomen dat er vanuit de bevolking opstand of tegenstand kwam.


Erich Mielke en de Stasi


In 1957 werd Erich Mielke minister van Staatsveiligheid, en daarmee het hoofd van de Stasi. Onder zijn leiding werd de geheime dienst de effectieve organisatie waar het tegenwoordig om bekend staat. De Stasi infiltreerde op alle fronten van de samenleving in Oost-Duitsland. Hiervoor werden er enorm veel burgerinformanten gebruikt, één op de 50 inwoners van de DDR was Inoffizielle Mitarbeiter van de Stasi.


Infiltratie in Oost-Duitsland


Politieke tegenstanders van de DDR werden in diskrediet gebracht. Ook werden mensen die een gevaar voor het communistische regime konden zijn in het geheim opgepakt, gemarteld en soms zelfs geëxecuteerd. Door deze geheime spionage, waarbij iedereen zoals de buurman, een vriendin of je oom een informant kon zijn, leefde de bevolking van de DDR in veelal angst en wantrouwen. Vanaf 1962 nam de Stasi ook geleidelijk de grenscontroles over en bepaalden zij wie er het land binnenkwam.


Infiltratie in West-Duitsland


Naast binnenlandse spionage richtte de Stasi zich ook op spionage in West-Duitsland. Het bekendste voorbeeld hiervan is het Guillaume Schandaal. Günter Guillaume was een ex-nazi, die in opdracht van de Stasi naar West-Duitsland verhuisde. Hier werkte hij zich op tot rechterhand van de toenmalige West-Duitse Bondskanselier Willy Brandt. In deze positie speelde hij enorm veel belangrijke informatie door naar de Stasi. Toen in 1974 deze affaire aan het licht kwam, werd Guillaume gearresteerd. Ook was het de aanleiding voor het aftreden van Brandt.


Einde van de Stasi


Na de val van de Sovjet Unie en de Berlijnse muur in 1989 werd de Stasi opgeheven. Dit gebeurde in 1990. Enkele medewerkers hebben delen van archieven van de Stasi vernietigd, maar het grootste deel is bewaard gebleven. Deze archieven, waarin van bijna elke DDR burger een document was bijgehouden, werden opengesteld in 1992. Erich Mielke was tot november 1989 het hoofd van de Stasi geweest. Hij werd gearresteerd en moest vanaf 1993 zes jaar de gevangenis in. In 2000 is hij overleden.

Bronnen

- britannica.com, Stasi

- kunst-en-cultuur.infonu.nl, Stasi, 's werelds meest effectieve inlichtingendienst

- en.wikipedia.org, Stasi

 

 

 

Partners: 

Landen: 

Tijdperken: 

Saga vikingen

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement.

GM 2 cover - nu in de winkel

Het tweede nummer van 2024 is verschenen. Koop dit nummer bij een kiosk of boekhandel bij jou in de buurt

Lees het eerste jaar Geschiedenis Magazine extra voordelig én kies een welkomstcadeau!

De wieg van de Zijderoute

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement.

Vergeten D-Day: Italië, 1943

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement.

Covers OA

Iedere maand meeslepende en prachtig geïllusteerde verhalen over de geschiedenis van Amsterdam.