Straat van Malakka, een geschiedenis van stuivertje wisselen

Een hoge Maleisische ambtenaar heeft gezegd dat de vermiste Boeing 777, die op 8 maart 2014 plotseling van de radar verdween, mogelijk terechtgekomen is in de Straat van Malakka. In het verleden is er heftig gestreden om de heerschappij over de 750-kilometer lange zeestraat tussen Maleisië en het Indonesische eiland Sumatra.

Stichting stad Malakka

De Straat van Malakka dankt zijn naam aan de stad Malakka. Rond het jaar 1400 werd deze stad gesticht door Prins Parameswara, aan de Maleisische kant van het water. Het vissersdorp groeide al snel uit tot de belangrijkste havenstad van het gebied door de handel die werd gedreven tussen de Aziatische landen en de rest van de wereld. Aan het begin van de 15e eeuw werd de stad een sultanaat toen de Parameswara zich bekeerde tot de Islam. Tijdens het bewind van sultan Mansur Shah tussen 1449 en 1477 bereikte de macht van de stad zijn hoogtepunt.

Portugese bezetting van belangrijkste handelspost uit de regio 

Aan het begin van de 16e eeuw arriveerden de Portugezen in het gebied. Hoewel zij in eerste instantie vriendelijk werden ontvangen, vielen de inwoners van Malakka de Portugese vloot aan. In 1511 veroverde Alfonso d’Álbuquerque Malakka en de sultan vluchtte naar de Maleisische stad Johor. Portugal was nu in staat de zeevaart tussen de Grote en de Indische Oceaan te beheersen. Niet alleen konden zij al het transport controleren, ook leverde het de staatskas inkomsten op uit tol, overslagkosten en belastinggeld.

Nederlands Malakka 

Cornelis Matelieff van de VOC sloot in 1606 met de sultan van Johor een pact om Malakka te belegeren. Pas in 1641 lukte het de Nederlanders om de Portugezen te verslaan. Op een Brits intermezzo van 1795 tot 1818 na was de stad tussen 1641 tot 1824 in handen van de VOC. De handelsfunctie van Malakka kwam echter tot stilstand toen de Engelsen zich rond 1818 vestigden in Singapore.

Direct nam Singapore de rol van belangrijkste handelsstad aan de zeestraat over. Vooral door de distributie van opium werd deze stad snel rijk en machtig. Door het Verdrag van Londen werd de havenstad Malakka in 1824 aan de Britse regering overgedragen. Uit reciprociteit kregen de Nederlanders alle Indonesische eilanden toegewezen. Maleisië, en daarmee ook Malakka, werd in 1957 onafhankelijk van Engeland. De stad wordt nu Melaka genoemd.

Huidig belang van Straat van Malakka

Tegenwoordig passeren jaarlijks 50.000 schepen de Straat van Malakka. Singapore ligt aan de zeestraat en beschikt over de grootste haven ter wereld. Een kwart van de wereldhandel wordt getransporteerd via deze route. Omdat er zoveel handel door de Straat van Malakka wordt vervoerd, wordt het gebied al jaren geteisterd door piraterij. Maleisië, Singapore en Indonesië werken samen om de terreur de kop in te drukken.

Zoektocht naar vermist toestel Malaysian Airlines

De luchtvaartautoriteit van Maleisië ontkent dat het vermiste toestel, dat op weg was van Kuala Lumpur naar Beijing, zo ver uit koers is geraakt dat het boven de Straat van Malakka terecht gekomen is. China heeft inmiddels aangekondigd de zoektocht boven land uit te breiden en heeft tevens satellieten beschikbaar gesteld die helpen zoeken naar het vliegtuig.