Geen afbeelding beschikbaar

Studentenrellen in middeleeuws Oxford

Op 10 februari 1355 ontstond er in een kroeg in Oxford onenigheid tussen de burgemeester en een groep studenten. Het conflict liep een dag later uit op een bloedige veldslag. Bij de rellen op St Scholastica Day vielen bijna honderd doden. 

Op de avond van 10 februari 1355 vierde een groep studenten St Scholastica Day in de Swindlestock Tavern in Oxford. Sommigen van hen maakten hierbij grappen over de kwaliteit van de alcoholische versnaperingen. De kroegbaas, John Croidon, ging hier fel tegenin. Daarop begonnen steeds meer studenten zich te mengen in de discussie. John de Bereford, de burgemeester van Oxford, beantwoorde de klaagzang van de studenten volgens de bronnen met ‘grove en brutale taal’. Een van de studenten werd daarom boos en gooide een beker in het gezicht van De Bereford. 

Alarmbel

De Bereford werd woest, verliet het café en rende naar de St Martin’s kerk. Daar rinkelde hij de alarmbel, waarmee hij de stedelingen optrommelde om zich te wapenen. De studenten hadden al snel door wat De Bereford van plan was en haastten zich daarom naar de de Universiteitskerk, waar zij hun eigen alarmbel luidden. Het duurde niet lang voor de stedelingen en studenten op de vuist gingen in het centrum van de stad. Al snel werd duidelijk dat de studenten in de meerderheid waren, waardoor de stedelingen gedwongen waren zich terug te trekken. Na deze confrontatie vroeg De Bereford aan de rector magnificus van de universiteit om de twee studenten die een avond eerder in het café aanleiding hadden gegeven tot de rellen, te laten arresteren. De rector ondernam geen actie.

Rellen

Burgemeester De Bereford liet het hier echter niet bij zitten. De volgende dag wist hij 2000 mensen te mobiliseren uit Oxford en omliggende dorpen. Gewapend met zeisen, hooivorken en al het andere dat de burgers voor handen hadden trok het ‘leger’ van De Bereford naar de universiteit. Luid schreeuwend vielen ze de colleges binnen, waar ze slaags raakten met de studenten en rake klappen uitdeelden. 63 studenten overleefden de vechtpartij niet. Aan de kant van De Bereford vielen 30 doden. Toen Koning Edward III hoorde van de gevechten besloot hij snel tussenbeide te komen en er een einde aan te maken. 

Optocht

Koning Edward III startte ook een onderzoek naar de toedracht van deze gebeurtenis. Al snel volgde de uitslag: de schuld lag bij de stedelingen. De burgemeester, zijn deurwaarders en 60 aanzienlijke burgers werden daarop veroordeeld. Ze moesten voortaan elk jaar met St Scholastica in een optocht door de stad trekken en een mis bijwonen ter ere van de omgekomen studenten. Verder moesten ze een eed afleggen waarin ze zwoeren de privileges van de universiteit te respecteren. Tot slot moesten ze elk jaar een boete van één penny per gedode student betalen. 

Jaarlijks verzamelden studenten zich langs de route om de burgemeester met rot fruit te bekogelen. De strafmaatregel bleef van kracht tot 1825. De toenmalig burgemeester weigerde dat jaar mee te doen aan de parade, en omdat de universiteit toen geen verdere actie meer ondernam, kwam er een einde aan deze jaarlijkse optocht. Tot op de dag van vandaag is de relatie tussen burgers en studenten in Oxford niet probleemloos.

Bronnen

- Ward’s Book of Days, On this day in history (…), 10-02-2006

- Information Britain, St Scholastics Beer riots (…)

- Ian Bone, St Scholastica Day (…), 23-01-2012

- Daily Info, St Scholastica’s Day (…), 10-02-2011

- Patrick Murfin, Oxford – Town and Gown (…), 10-02-2010

Afbeelding

- Wikimedia Commons, Sneaking a drink (...)

Rubrieken: 

Landen: 

Personen: 

Tijdperken: 

cover GM3

Het extra dikke nummer van Geschiedenis Magazine verschijnt omstreeks 18 april. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement om dit nummer zonder verzendkosten te ontvangen. 

GM 2 cover - nu in de winkel

Het tweede nummer van 2024 is verschenen. Koop dit nummer bij een kiosk of boekhandel bij jou in de buurt

Covers OA

Iedere maand meeslepende en prachtig geïllusteerde verhalen over de geschiedenis van Amsterdam.

De wieg van de Zijderoute

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement.

Saga vikingen

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement.

Vergeten D-Day: Italië, 1943

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement.