Home » Reportage
eerste autoverzekering

De allereerste autoverzekering ooit

Toen aan het eind van de negentiende eeuw de eerste automobielen de weg op gingen, duurde het niet lang voordat de eerste auto-ongelukken plaatsvonden. Geen pretje. Afgezien van eventuele gewonden, waren automobielen nog erg dure apparaten. Een kapotte auto betekende al snel een enorme financiële schadepost. Om het financiële risico wat te spreiden, ontstond al snel de eerste autoverzekering.

De eerste auto’s waren nog merkwaardige voorwerpen. Ze lieten zich nog het best beschrijven als een koets zonder paarden, waaraan met de nodige creativiteit een ‘motor’ was bevestigd. Zo’n motor kon een soort stoommachine zijn, een verbrandingsmotor op basis van olie, of op gas.

Zulke motoren leverden vaak enkele paardenkrachten. Erg hard gingen de eerste auto’s dus nog niet en comfortabel waren ze evenmin. Hoewel zulke automobielen een luxeproduct van de bovenste plank waren, was een ritje met de auto nog niet bepaald een luxe rit. De constructies waren fragiel en omdat veel straten en wegen nog niet in de verste verte de mooie egale rijbanen waren waaraan we nu zo gewend zijn. De auto’s maakten lawaai en hobbelden net zo erg als de meeste koetsen. Door hobbels en kuilen, lagen ongelukken op de loer. Een gebroken as of kapotte motor was vaak nog een dure reparatie.

Steeds meer auto-ongelukken

Niet alleen de fragiele auto’s en de slechte wegen waren een bron van ongelukken. Ook de rest van het verkeer was nog lang niet op de aanwezigheid van auto’s ingespeeld. In drukke steden zoals New York bestond een groot deel van het verkeer nog uit paard-en-wagen en het gebeurde meer dan eens dat paarden schrokken van een langsrijdende automobiel en uit angst begonnen te bijten, schoppen of zelfs op hol sloegen.

Veruit de meeste mensen hadden geen idee wat een auto allemaal kon en niet kon. Ze hadden dus ook geen idee over de remweg van een auto, wat de maximumsnelheid van zo’n ding was of hoe een auto kon draaien.

Weinig verkeersregels

Daarnaast stonden verkeersregels nog in de kinderschoenen. Het gebeurde dus vaak dat mensen ongelukken kregen doordat ze niet goed op een aanstormende auto reageerden. Dat veel automobilisten ook niet zo goed met hun automobiel om konden gaan -rijlessen bestonden nog niet- hielp niet.

De eerste autoverzekering

Al met al konden auto-ongelukken dus een behoorlijke kostenpost worden, voor de eigenaar, of voor zijn omgeving. En daar sprongen verzekeraars op in. Het concept van verzekeren bestond al veel langer en het was het Amerikaanse verzekeringsbedrijf The Travellers Insurance Company was het eerste bedrijf dat een autoverzekering afsloot. In 1897 schreven zij de eerste autoverzekering uit voor de auto van Gilbert J. Loomis. Die verzekerde zijn auto via een onafhankelijke agent voor een bedrag van duizend dollar, mocht hij met zijn auto verwondingen of schade aan anderen veroorzaken. Daarmee was de verzekering van Loomis de eerste aansprakelijkheidsverzekering voor een auto.

Andere verzekeraars volgden snel, al waren zulke verzekeringen vooral nog gericht op schade die anderen ondervonden als reactie op de auto, bijvoorbeeld doordat schrikkende paarden op hol sloegen. Vanaf 1902 dekten autoverzekeringen ook schade die ontstond doordat de auto zelf afbrandde, of diefstal van de auto. Aanrijdingen werden nog niet gedekt. Dat ondervond ook een automobilist uit het Amerikaanse Pittsburg. De nog smalle wielen van zijn auto waren vast komen te zitten in de tramrails. Een onoplettende trambestuurder, die niet gewend was aan zulke obstakels op de rails, klapte in volle vaart op de auto. In de daaropvolgende rechtszaak kwam de onfortuinlijke automobilist er bekaaid vanaf: hij kreeg één dollar schadevergoeding. De jury ging mee in het betoog van de advocaat van de trammaatschappij. Die stelde dat de trammaatschappij, die ervoor zorgde dat de ‘gewone werkende man na een lange dag hard werken weer naar huis kan’, niet hoefde te boeten voor de schade van een rijke stinkert en zijn speeltje, dat volgens de advocaat ‘alleen maar goed was om vrouwen en kinderen de stuipen op het lijf te jagen’. Dat sentiment werd breed gedeeld door het publiek en de media. Toch stonden er maatschappijen op die wel brood zagen in het verzekeren van automobilisten voor dergelijke schade. In 1912 werd de eerste allriskverzekering afgesloten, door hetzelfde bedrijf dat ook de verzekering van Loomis had bedacht.

Meer autoverzekeringen

De industrie rondom autoverzekeringen groeide hard. Naarmate er meer auto’s op de weg kwamen, nam ook het aantal ongelukken toe. Omdat auto’s ook steeds harder gingen, werd de schade op den duur steeds ernstiger. Daarom verplichtten steeds meer landen een autoverzekering. In 1930 was het Verenigd Koninkrijk het eerste land dat dat deed, Duitsland volgde in 1939. In 1963 voerde Nederland de Wam, de Wet aansprakelijkheidsverzekering motorrijtuigen in. In die wet staat dat iedereen met een motorvoertuig minimaal een aansprakelijkheidsverzekering op zijn of haar motorvoertuig moet hebben, plus een aantal andere eisen waaraan die verzekering moet voldoen. Elke autobezitter, of die nou rijdt of niet, moet dus een verzekering afsluiten. Die autoverzekeringen bestaan er in alle soorten en makten. Van beperkte aansprakelijkheidsverzekeringen tot uitgebreide allriskverzekeringen en alles wat ertussen zit.

Partners: 

cover GM3

Het extra dikke nummer van Geschiedenis Magazine verschijnt omstreeks 18 april. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement om dit nummer zonder verzendkosten te ontvangen. 

Lees het eerste jaar Geschiedenis Magazine extra voordelig én kies een welkomstcadeau!

Saga vikingen

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement.

Meld je nu aan voor onze nieuwsbrief. 

De wieg van de Zijderoute

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement.

Vergeten D-Day: Italië, 1943

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement.