Waarom is dé Chinees succesvoller dan McDonald’s?
In een aantal decennia is de afhaalchinees een begrip geworden in Nederland. Maar hoe Chinees is een Chinees restaurant eigenlijk? Timo de Rijk (TU Delft/Universiteit Leiden) betoogt dat we in feite al jarenlang door "de Chinees" gefopt worden - al willen we er zelf ook wel erg graag in geloven.
De Chinezen kwamen voor het eerst, in grote getalen, naar Nederland begin 1900. Ze waren vaak arm, spraken geen Nederlands en integreerden niet goed. Ze woonden hierdoor, meestal, in armoedige buurten of scheepsvaartpensions, waar drugshandel en geweld vaak voorkwamen. Om bij te verdienen verkochten ze vaak pindakoekjes en ander Chinees eten, maar dit paste niet bij de smaak van de Hollander, dus pasten ze het eten aan. Ze haalden veel inspiratie uit de Indonesische keuken. Dit was een groot succes en al snel had elk dorp een eigen afhaalchinees.
In onderstaand college van De universiteit van Nederland, vertelt Professor Timo de Rijk, hoogleraar aan de TU Delft en de Universiteit Leiden, over welke bijzondere verhalen er schuilgaan achter producten als nr. 36 van de afhaalchinees.
Maar wat is dan echt Chinees eten? Een voorbeeld van authentiek chinees eten, dat niet wijdverspreid wordt gegeten in Nederland, is maancake. Deze cake wordt traditioneel gegeten op het midherfstfestival, zhōngqiū jié. Dit is een oogstfeest dat wordt gevierd op de vijftiende dag van bāyuè, de achtste maand van de Chinese maankalender. Dit jaar was dat 13 september volgens de gregoriaanse kalender. Volgens de traditie worden verschillende variaties van maancake opgediend, in vele kleurrijke verpakkingen.
Aan het eten van maancake zit nog een viering en legende verbonden. Tijdens de Yuan-dynastie (1279-1368 na Chr.) werd China overheerst door de Mongolen. Tijdens de Mongoolse overheersing, was het verboden voor Chinezen om geschriften te verspreiden. Liu Bowen, militair-adviseur van de Chinese rebellenleider Zhu Yuanzhang, kreeg het idee om maancakes uit te delen ter ere van het lange leven van de Mongoolse keizer. Hij verving de zoete vulling echter, door een oproep om op de nacht van het midherfstfestival een opstand tegen de mongolen te beginnen. Dit plan was succesvol, de Mongoolse overheersing werd gebroken, en Zhu Yuanzhang vestigde de Ming dynastie.
