Geen afbeelding beschikbaar

1917 Britse koningshuis neemt Windsor als achternaam

De anti-Duitse sentimenten tijdens de Eerste Wereldoorlog zorgden ervoor dat de Britse koninklijke familie op 17 juli 1917 besluit te veranderen van achternaam. In plaats van de Duitse achternaam Saxe-Coburg-Cotha besloten ze voortaan de naam Windsor te dragen. Deze naam was gepast omdat de koninklijke familie nauwe banden had met de Engelse stad Windsor en bovendien Windsor Castle bezat.

Familiebanden koningshuizen

De Europese koningshuizen zijn bijna allemaal familie van elkaar. Zussen en nichtjes werden lange tijd strategisch uitgewisseld door huwelijken onder de royals om meer politieke en territoriale macht te verkrijgen of voor het creëren van bondgenootschappen. De bloedlijn van het Britse koningshuis kreeg haar Duitse invloeden in 1714 toen de van oorsprong Duitse George I koning van Groot-Brittannië en Ierland werd.

Afkomst George I

George I (1660-1727) werd geboren in het Duitse Hannover, dat toen behoorde tot het hertogdom Brunswijk-Lüneburg. George I was de zoon van Ernst August van Brunswijk-Lüneburg, die vorst van Calenberg, keurvorst van Hannover en prins-bisschop van Osnabrück was. Na de dood van zijn vader en ooms erfde George I niet alleen hun titels, maar ook hun grondgebied. De moeder van George I, Sophia van Hannover, was een kleinkind van de vroegere Britse koning Jacobus I van Engeland.

Act of Settlement

Door de Act of Settlement werd het in 1701 vastgelegd dat George’s moeder Sophia aanspraak maakte op de Britse troon. De wet werd opgesteld omdat het protestantse Groot-Brittannië in deze tijd de Nederlandse vorst Willem III op de troon had, maar deze geen nakomelingen had die hem konden opvolgen. Toen ook de zoon van zijn schoonzus Anna, de enige troonopvolger die de dichtsbij zijnde familie nog over had, overleed aan pokken was het tijd om maatregelen te treffen. Uit vrees voor katholieke heerschappij werd er in de Act of Settlement vastgelegd dat enkel protestantse nakomelingen van het Britse koningshuis aanspraak konden maken op de troon. Zodoende werd Sophia van Hannover aangesteld als troonopvolgster wanneer na Willem II ook zijn schoonzus Anna zou overlijden.

Van Duitsers naar Britten

Toen koningin Anna na een regeerperiode van twaalf jaar in 1714 stierf was ook Sophia van Hannover inmiddels gestorven. De rechten voor de troon werden daarom op George I overgedragen en op 31 oktober 1714 besteeg hij de Britse troon. George I regeerde tot aan zijn dood in 1727 over Groot-Brittannië, maar leerde nooit goed Engels spreken en reisde veel terug naar zijn geboortegrond. Zijn zoon en opvolger George II was de laatste Britse vorst die buiten Groot-Brittannië was geboren. Diens zoon George III was niet alleen in Londen geboren, ook was Engels zijn eerste taal en bezocht hij in zijn leven nooit het Duitse grondgebied. De koninklijke familie was  ‘verBritst’.

Eerste Wereldoorlog

Lange tijd was het geen probleem voor het Britse koningshuis dat zij hun roots hadden in diverse Europese adellijke families. Dit veranderde tijdens de Eerste Wereldoorlog, toen alles wat Duits was in een slecht daglicht kwam te staan. Om zich te distantiëren van de daden van de Duitsers besloot de Britse koninklijke familie na overleg met politieke adviseurs dat het beter was om hun achternaam te veranderen.

Afstand van Saxe-Coburg-Gotha

Op 15 maart 1917 maakte koning George V bekend dat zijn gezin voortaan de achternaam Windsor zou dragen in plaats van Saxe-Coburg-Gotha. Deze bekendmaking was echter informeel omdat het niet door het parlement was ondertekend. Om ervoor te zorgen dat de achternaam definitief en bindend was diende het in de wetgeving te worden opgenomen. De naamswijziging werd het Britse koningshuis niet in dank afgenomen door hun familieleden in Duitsland, keizer Wilhelm bespotte George V openlijk om zijn symboolpolitiek.

Afschaffing Duitse aanspraak op Britse troon

Drie maanden later ging George V nog een stap verder. Op 17 juli 1917 liet hij door middel van een koninklijke proclamatie weten dat alle banden en titels die iets met Duitsland te maken hadden werden afgeschaft. Alle Duitstalige titels zouden worden vertaald. Deze proclamatie bleef in stand tot 1960 toen koningin Elizabeth II besloot dat haar afstammelingen zonder officiële titel naast haar eigen naam Windsor ook de naam van haar echtgenoot Mountbatten zouden dragen. Oorspronkelijk heette de familie Mountbatten Battenburg, maar deze Duitse naam was in het Engels vertaald toen de familie genaturaliseerd werd. Al werd er dus geaccepteerd dat het koningshuis Duitse invloeden had, toch werd er gebruik gemaakt van de vertaling van de achternaam Battenburg.          

Ook interessant: 

Landen: 

Personen: 

Tijdperken: 

Onderwerpen: 

IJsbeerverhalen uit het Behouden Huys - Nova Zembla, 16de eeuw

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 16 mei 23:59 u. een abonnement.

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 16 mei 23:59 u. een abonnement.

Covers OA

Iedere maand meeslepende en prachtig geïllusteerde verhalen over de geschiedenis van Amsterdam.

Nieuw-Guinea, 1942: de bloedige strijd om de Kokoda-trail

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 16 mei 23:59 u. een abonnement.

Het ‘sterrenkamp’ in Bergen-Belsen

Lees het aankomende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 16 mei 23:59 u. een abonnement.

Olympias, moeder van Alexander de Grote

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 16 mei 23:59 u. een abonnement.