De eerste asielzoekerscentra in Nederland

Afgelopen zomer leek de stroom vluchtelingen naar Europa groter dan ooit. Dit wakkerde in Nederland de discussie over de verdeling van asielzoekers in Europa aan. Hoeveel asielzoekers kan en moet Nederland opvangen? En: hoe moeten Nederlandse gemeenten omgaan met de toenemende stroom vluchtelingen? Deze vragen zijn niet nieuw: sinds de komst van de eerste Nederlandse asielzoekerscentra in 1987 spelen deze kwesties een rol.

De eerste azc’s

Als gevolg van de burgeroorlog in Sri Lanka in de jaren tachtig groeide de stroom vluchtelingen die Nederland binnenkwam. De opvang van vluchtelingen werd steeds meer als een politiek probleem gezien. Als gevolg hiervan zocht de overheid naar een strakker gereguleerd asielbeleid: in 1987 werden in Nederland voor het eerst asielzoekerscentra, of azc’s, opgericht. De toenemende aantallen asielzoekers konden zo verspreid worden over het land. De eerste asielzoekerscentra die in Nederland opgericht werden waren die in Stevensbeek (Noord Brabant) en Slagharen (Overijssel). De komst van deze asielzoekerscentra ging echter niet zonder slag of stoot.

Protest

Op 4 oktober 1987 werd in Stevensbeek een grote demonstratie georganiseerd tegen de komst van het asielzoekerscentrum. Onder leiding van de voorzitter van de dorpsvereniging, E. Fokkens, ging de meerderheid van de dorpsbewoners de straat op om te demonstreren tegen het plan om 600 asielzoekers op te vangen in Stevensbeek, een dorp met 650 inwoners. Later dat jaar werd in Slagharen een protest georganiseerd tegen de komst van een asielzoekerscentrum in een voormalig internaat; zo’n tweehonderd mensen gingen de straat op.

Onrust in een oud klooster

De protesten in Stevensbeek en Slagharen konden niet voorkomen dat de asielzoekerscentra er kwamen. Toch werden er in Stevensbeek minder asielzoekers opgevangen dan er in de eerste instantie gepland waren; uiteindelijk werden er honderd asielzoekers opgevangen in een oud klooster. Desondanks verdween de onrust in Stevensbeek niet: de jaren na de komst van het centrum waren er verschillende vechtpartijen tussen bewoners en asielzoekers en tussen asielzoekers onderling.


Titel: Migrantenstad- Immigratie en sociale verhoudingen in zeventiende-eeuws Amsterdam
Auteur: Erika Kuijpers
ISBN: 9789065508522
Uitgever: Verloren
Prijs: €29,-

 

 


Angst voor ‘overspoeling’

In beide dorpen speelden dezelfde angsten een belangrijke rol bij de organisatie van de demonstraties. De inwoners van Stevensbeek en Slagharen waren bang dat hun dorp ‘overspoeld’ zou raken door asielzoekers. Bovendien was men bang dat er spanningen tussen de oorspronkelijke inwoners en de asielzoekers zouden ontstaan. Volgens Fokkens leefde de angst dat de asielzoekers ‘de straat op zullen gaan om hun vertier te zoeken’. Sommige ouders uit Stevensbeek durfden hun kinderen niet meer langs het asielzoekerscentrum naar school te sturen of dreigden kun kinderen zelfs over te plaatsen naar een andere school.

NIMBY

Zowel de inwoners van Stevensbeek als de inwoners van Slagharen voelden zich niet gesteund door de Nederlandse samenleving. Zo vonden de Stevensbekers dat zij door de media onterecht geportretteerd werden als racisten. Ook in Slagharen voelde men de noodzaak te benadrukken dat het protest niets met discriminatie te maken had, maar met de aantallen asielzoekers die opgevangen zouden worden in de gemeente. Wat de precieze beweegredenen achter de demonstraties in Stevensbeek en Slagharen ook waren; het zijn beide voorbeelden van het ‘Not In My Back Yard’-principe. Een houding die met de hedendaagse discussies in Europa rondom vluchtelingen weer sterk naar voren komt: opvang is nodig, maar het liefst niet in eigen buurt.

 

 

<h3>Bronnen</h3>
 

www.nrc.nl <a href="http://www.nrc.nl/nieuws/2015/08/27/samsom-europa-moet-gezamenlijk-vluch... target="_blank">'Samsom: 'Europa moet gezamenlijk vluchtelingen gaan opvangen''</a>

www.volkskrant.nl<a href="http://www.volkskrant.nl/binnenland/dullaert-uitzetting-glaucio-13-naar-... target="_blank"> 'Dullaert: 'Uitzetting Glaucio (13) naar Angola onacceptabel''</a>

www.nu.nl <a href="http://www.nu.nl/politiek/4048602/commissie-wil-nederland-vier-procent-v... target="_blank">'Commissie wil dat Nederland vier procent van vluchtelingen opvangt'</a>

www.digibron.nl <a href="http://www.digibron.nl/search/detail/c2666147d30f9435dee9f77ca7b193c6/de... target="_blank">'Demonstratie tegen komst asielzoekers'</a>

www.digibron.nl <a href="http://www.digibron.nl/search/detail/012e94c28b8a974efa6086d8/?authentic... target="_blank">'Stevensbekers eensgezind tegen asielcentrum in dorp'</a>

www.refdag.nl <a href="http://www.refdag.nl/stevensbeek_klaar_met_ophef_rond_azc_1_666433" target="_blank">'Stevensbeek klaar met ophef rond azc' </a>

www.canonsociaalwerk.eu <a href="http://www.canonsociaalwerk.eu/nl_mo/details.php?cps=13&amp;canon_id=243" target="_blank">'1985: Nimby - boze burgers'</a>

www.canonsociaalwerk.eu <a href="http://www.canonsociaalwerk.eu/nl_mo/details.php?cps=13&amp;canon_id=242" target="_blank">'1987: Opvang vluchtelingen in asielzoekerscentra'</a>

 
<h2>Afbeelding</h2>
 

<a href="http://www.anp-archief.nl/page/4268/nl" target="_blank">www.anp-archief.nl</a>

Rubrieken: 

Vergeten D-Day: Italië, 1943

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement.

Lees het eerste jaar Geschiedenis Magazine extra voordelig én kies een welkomstcadeau!

Saga vikingen

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 4 april 23:59 u. een abonnement.

Ga mee op ontdekkingstocht naar archeologische vindplaatsen in binnen- en buitenland!

GM 2 cover - nu in de winkel

Het tweede nummer van 2024 is verschenen. Koop dit nummer bij een kiosk of boekhandel bij jou in de buurt

Covers OA

Iedere maand meeslepende en prachtig geïllusteerde verhalen over de geschiedenis van Amsterdam.