Geen afbeelding beschikbaar

Eerste bloedtransfusie

Frankrijk 1667- De eerste bloedtransfusie vond plaats op 15 juni 1667, maar had fatale gevolgen voor de patiënt en de donor. Het was een uitwisseling van bloed tussen een mens en een lam. Een doorbraak voor de geneeskunde.

In 1492 vond de eerste, in de literatuur beschreven, poging van een bloedtransfusie plaats bij Paus Innocentius VIII. Drie tienjarige jongetjes werden als donor gebruikt voor de paus. Zowel de patiënt als de donoren stierven bij de ingreep. Onduidelijk is of het bloed van de jongetjes ook daadwerkelijk in de aders van de paus werd gebracht. Daardoor wordt deze onderneming niet beschouwd als de eerste transfusie. Na deze ingreep is het stil omtrent het uitwisselen van bloed door artsen. In de zeventiende eeuw kwam er echter weer een heropleving in het onderzoek naar de transfusie.

In 1613 ontdekte William Harvey de bloedsomloop, wat hij publiceerde in zijn boek de mortu cordis in 1628. Uiteindelijk werd in 1667 de eerste bloedtransfusie tussen twee honden uitgevoerd door Richard Lower. De donorhond stierf, de ontvangende hond bleef in leven. Maar de toon was gezet.

Naar aanleiding van het eerdere onderzoek, voerde de lijfarts van Lodewijk XIV, Jean Baptiste Denis, op 15 juni 1667 de eerste bloedtransfusie op een mens uit. Hij was zowel filosoof en arts. Hij studeerde medicijnen in Montpellier. Vanaf 1665 woonde hij in Parijs en werkte als persoonlijke arts van koning Lodewijk XIV. Hij was auteur van Discours sur les comètes (1665) en Lettres (1667-1668). Lettres gaat voornamelijk over bloedtransfusies. Hij wordt gezien als eerste persoon die een bloedtransfusie tussen een mens en een schaap deed.

Op 15 juni 1667 vond het eerste gedocumenteerde experiment van bloedtransfusie met een mens plaats. De operatie werd uitgevoerd door Jean Bapiste Denis en zijn Chirurgijn Emmeretz. De transfusie werd toegepast op een jongen van 16 jaar. Als bloeddonor werd een lam gebruikt. Dieren en mensen hebben ander bloed, waardoor het niet mogelijk was om deze bloedtransfusie tot een goed einde te brengen. In hetzelfde jaar pasten ze de methode toe van mens naar mens. De slagader werd verbonden met de ader van de ander.

Denis paste de operatie vaker toe. Soms ging de operatie goed, maar vaak ook niet. Het resultaat was dat hij voor de rechter werd gesleept. De methode in 1670 werd vervolgens verboden door het slechte resultaat van de transfusies. Pas 150 jaar later werd de methode weer toegepast.

Rubrieken: 

Landen: 

Personen: 

Olympias, moeder van Alexander de Grote

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 16 mei 23:59 u. een abonnement.

Lees het komende nummer van Geschiedenis Magazine. Neem vóór donderdag 16 mei 23:59 u. een abonnement.

Ga mee op ontdekkingstocht naar archeologische vindplaatsen in binnen- en buitenland!

Covers OA

Iedere maand meeslepende en prachtig geïllusteerde verhalen over de geschiedenis van Amsterdam.

Geschiedenis magazine 3 van 2024 nu in de winkel

Het derde nummer van 2024 is verschenen. Koop dit nummer bij een kiosk of boekhandel bij jou in de buurt

Meld je nu aan voor onze nieuwsbrief.