Geschiedenis van Postbus 51

Vanaf vandaag bestaat ‘Postbus 51’ niet meer. Al in december vorig jaar besloot het ministerie van Algemene Zaken dat de naam van de voorlichtingsdienst gewijzigd zou worden in ‘Rijksoverheid’. De publiekscampagnes en radio- en televisiespotjes blijven wel gewoon bestaan. De overheidsdienst ‘Postbus 51’ ontstond kort na de Tweede Wereldoorlog en groeide al snel uit tot een bekende merknaam.

Kort na afloop van de Tweede Wereldoorlog opende de Nederlandse overheid het postbusnummer 51 te Den Haag. Burgers konden hier naar toe schrijven als zij brochures wilden bestellen of als zij een vraag hadden aan de overheid. De binnengekomen brieven op Postbus 51 werden vervolgens gesorteerd en automatisch doorgestuurd naar het betreffende ministerie. Dit maakte het voor de burger veel eenvoudiger om contact op te nemen met de overheid en al snel werd er veel gebruik gemaakt van de dienst.

Ook U

In de jaren ’60 begon de Nederlandse overheid met het uitzenden van spotjes op radio en televisie. De campagne kreeg de naam QQ (‘Ook U’) en alle bijbehorende commercials eindigden steevast met de zin ‘Inlichtingen bij Postbus 51, Den Haag’. Deze afsluitende zin werd op den duur zo herkenbaar dat de naam ‘QQ’ simpelweg werd vervangen door die van ‘Postbus 51’. De bijbehorende campagnes richtten zich niet alleen op voorlichting over wet- en regelgeving, maar ook op onder meer het belang van sparen en dagelijkse hygiëne.

Publieksvoorlichting

In 1977 nam de overheid het besluit om Postbus 51 als merknaam vast te laten leggen en vijf jaar later kreeg de dienst zelfs haar eigen winkel in Den Haag. Ook hier konden burgers terecht om allerlei overheid gerelateerde vragen te stellen en folders te bestellen. Veruit het bekendst werd Postbus 51 echter door haar publiekscampagnes op radio en televisie. Zo werd het publiek in de jaren ’70 bijvoorbeeld voorgelicht over feminisme en de noodzaak van energiebesparing in verband met de oliecrisis. Een decennium later waren sparen (‘kopen met het koppie’) en AIDS enkele onderwerpen van voorlichtingscampagnes.

BOB campagne

In de afgelopen twintig jaar ontwikkelde Postbus 51 zich nog verder, onder meer met de oprichting van een eigen telefoonnummer en website. Ondertussen bleven ook de publiekscampagnes nog een groot succes. Zo kreeg de Belastingdienst vanaf 1994 het inmiddels bekende motto ‘Leuker kunnen we het niet maken, maar wel makkelijker’ en worden jongeren sinds 2001 opgeroepen niet onder invloed achter het stuur te kruipen met de zeer succesvolle ‘BOB’ campagne.

Einde Postbus 51

Uit het oogpunt van herkenbaarheid besloot het ministerie van Algemene Zaken vorig jaar echter toch om de naam Postbus 51 te laten verdwijnen. Het telefoonnummer van de dienst (0800-8051) wordt namelijk vervangen door 1400, het nieuwe nummer van alle overheidsdiensten. Vanaf vandaag, 1 juli 2012, wordt de naam ‘Postbus 51’ dan ook afgeschaft en heet de dienst voortaan simpelweg ‘Rijksoverheid’.