Romeinse politicus Cato en zijn filibuster
De SP en de PVV hebben beide veel spreektijd gevraagd tijdens het debat over de verhoging van het eigen risico. Deze politieke techniek, de filibuster, wordt gebruikt om de behandeling van wetsvoorstellen te vertragen. Marcus Porcius Cato jr. was een conservatieve politicus in de Romeinse Republiek. Hij maakte ijverig gebruik van de filibuster, om door hem ongewenste wetsvoorstellen te verhinderen.
Tijdens de Romeinse Republiek (509 v.Chr.-30 v.Chr.) was de Senaat het hoogste politieke orgaan. De senatoren besloten tijdens Senaatsvergaderingen hoe het Romeinse Rijk bestuurd moest worden. Net zoals in tegenwoordige parlementen debatteerden de senatoren over kwesties en stemden ze over wat er moest gebeuren. Zodra de zon onder ging, moesten alle politieke zaken echter afgerond zijn. Zodoende was het mogelijk om wetsvoorstellen te rekken, door lange betogen te houden en ervoor te zorgen dat aan het einde van de dag een besluit niet was afgerond. Deze politieke techniek noemt men tegenwoordig een filibuster. Marcus Porcius Cato de Jongere was een conservatieve Romeinse senator en was de grootste politieke tegenstander van Gaius Julius Caesar. Cato maakte meermaals gebruik van de filibuster.
Triomftocht
In 60 voor Christus keerde Caesar terug naar Rome, nadat hij een jaar gouverneur was geweest van de Romeinse provincie in Spanje. De Senaat bepaalde dat hij een triomftocht mocht houden, een soort parade waarmee Romeinse legerleiders hun overwinning vierden. Zolang Caesar deze triomftocht niet had gehouden, was het hem wettelijk niet toegestaan om Rome te betreden. Caesar wilde zich echter ook verkiesbaar stellen voor het consulschap, het hoogste Romeinse magistraat. Maar zolang zijn intocht verhinderd werd, kon hij zich niet verkiesbaar stellen. Hier konden zich slechts mensen die in Rome aanwezig waren voor aanmelden. Hij liet in de Senaat een wetsvoorstel voorleggen dat hem toestond om zich buiten Rome verkiesbaar te stellen. Cato hield tijdens de Senaatsvergadering een toespraak tot na zonsondergang en verhinderde zo het voorstel, waarmee hij Caesar dwong een keuze te maken. Als hij buiten Rome bleef, mocht hij zijn triomftocht houden maar kon hij zich niet verkiesbaar stellen voor het consulschap. Als hij Rome echter betrad, mocht hij wel meedoen aan de verkiezingen maar kon hij niet zijn prestigieuze triomftocht houden.
Caesar’s consulschap
Caesar vond het behalen van het consulschap belangrijker dan zijn triomftocht. Hij betrad Rome en verloor zo de mogelijkheid om zijn parade te houden. In 60 voor Christus won hij de verkiezingen. Het jaar daarop wilde hij als consul een wetsvoorstel doorvoeren om akkerland beter te verdelen onder de Italiaanse bevolking. Cato hield echter opnieuw een langgerekte toespraak om het wetsvoorstel te blokkeren. Caesar zag wat hij aan het doen was en liet hem opsluiten. Dit viel slecht in de smaak bij de andere senatoren en Caesar moest Cato weer bevrijden. Hij kreeg wel zijn zin, aangezien het wetsvoorstel werd goedgekeurd.
De filibuster is een politieke techniek die nog steeds gebruikt wordt. De SP en de PVV hebben allebei zeven uur spreektijd aangevraagd in het debat over de verhoging van het eigen risico. De partijen proberen daarmee het debat te vertragen om zo het wetsvoorstel te verhinderen.
