Verzetsgedichten van onderduikers in Artis gevonden
Tijdens restauratiewerkzaamheden in de Amsterdamse dierentuin Artis zijn verzetsgedichten uit de Tweede Wereldoorlog gevonden. Afgelopen maandag werd een envelop ontdekt waar de gedichten in zaten. Volgens de dierentuin is het nog niet bekend wie de gedichten heeft geschreven. Gedurende de Duitse bezetting van Nederland bleek Artis een ideale plek voor onderduikers.
Onderduiken in Artis
Gedurende de Duitse bezetting van Nederland (1940-1945) bleek de Amsterdamse dierentuin Artis een geschikte schuilplaats om onder te duiken. De onderduikers hadden allen verschillende redenen om zich de verstoppen voor de bezetter. Zo zaten niet alleen Joodse gezinnen ondergedoken, ook waren er personeelsleden van Artis en verzetsstrijders te vinden die waren verraden door anderen. In totaal huisvestte Artis tientallen onderduikers tijdens de bezetting. Zij zaten op verschillende plekken over de dierentuin verspreid. Sommigen hielden zich schuil op de hooizolder boven het leeuwenverblijf of in de volière, anderen zochten hun heil in de verblijven van de beren en wolven. Overdag liepen de onderduikers door de dierentuin als bezoeker of werknemer, maar wanneer zich een dreigende situatie voordeed of wanneer het bijna sluitingstijd was, dook men weer onder in de diverse verblijven. In de vijf jaar dat Nederland bezet was, is er geen enkele onderduiker in Artis ontdekt.
Armand Sunier
Een groot deel van het feit dat geen enkele onderduiker in Artis is gepakt is te danken aan Armand Sunier. Hij was tijdens de bezetting directeur van Artis. Sunier wist er voor te zorgen dat de dierentuin gedurende de Tweede Wereldoorlog open bleef. Hij was op de hoogte van de diverse onderduikers in de dierentuin, maar hij zorgde ervoor dat hij zich er niet mee bemoeide. Mede door het optreden van Sunier, kregen de onderduikers dus vrij spel om in Artis te verblijven.
Overleven in Artis
Afgelopen april publiceerde Maarten Frankenhuis zijn boek “Overleven in de dierentuin”. Frankenhuis was in de periode 1990-2003 directeur van Artis en in deze jaren leerde hij over de onderduikers in zijn dierentuin. Na twintig jaar onderzoek heeft hij zijn resultaten gepubliceerd in dit boek. In een reportage van het tv-programma EenVandaag op 4 mei 2013 kwam Frankenhuis aan het woord. In deze reportage beschrijft ook de 92-jarige Henk Blonk zijn onderduikverhaal in Artis. Dankzij het onderzoek van Frankenhuis en de verhalen van onderduikers zoals Blonk, kan een steeds completer beeld gegeven worden van de periode van Artis tijdens de bezetting. Met de vondst van de gedichten in Artis lijkt er wederom een nieuw stukje van de puzzel gevonden te zijn.
Bekijk hier de reportage van EenVandaag:
