Was Christoffel Columbus een jood?

Christoffel Columbus is de geschiedenisboeken ingegaan als de (her-)ontdekker van het continent Amerika. De Italiaanse ontdekkingsreiziger deed zijn ontdekking in 1492 uit naam van het Spaanse koningspaar Ferdinand en Isabella, die datzelfde jaar de Reconquista voltooiden en alle Joden lieten verbannen uit Spanje. Uit een nieuwe interpretatie van de historische bronnen blijkt echter dat Columbus mogelijk zelf ook een jood was.

Op 31 maart 1492 vaardigden Ferdinand en Isabella het ‘Decreto de la Alhambra’ uit, waarmee zij de honderdduizenden joden in Spanje opdracht gaven zich te bekeren tot het christendom of het land te verlaten. Een groot deel van hen besloot vast te houden aan hun geloof en te vertrekken, maar anderen lieten zich gedwongen bekeren tot het christelijk geloof. Een derde groep deed hetzelfde, maar hield er in de privésfeer nog de oude joodse overtuigingen op na. Zij kwamen bekend te staan als de ‘Marranos’, ofwel ‘de zwijnen’.

Testament Columbus

Steeds meer Spaanse geleerden zijn er inmiddels van overtuigd dat ook Christoffel Columbus een dergelijke ‘Marrano’ was. Zij baseren hun conclusie onder andere op een aantal opmerkelijke laatste wensen die Columbus vast liet leggen in zijn testament. Zo gaf hij na zijn dood een tiende van zijn inkomen aan de armen, een bepaling die vooral onder joden gebruikelijk was. Daarnaast tekende hij het document met driehoekige vorm van drie stippen, een symbool dat met name teruggevonden word op joodse begraafplaatsen in Spanje.

Brieven en dagboeken Columbus

Ook in de brieven en dagboeken van Columbus zijn verscheidene joodse tekenen teruggevonden. Zo voorzag de Italiaanse ontdekkingsreiziger vrijwel alle brieven aan zijn zoon Diego van de Hebreeuwse letters bet-hei, een afkorting voor de joodse uitdrukking ‘b’ezrat Hashem’ (met Gods hulp). Dergelijke symbolen ontbreken echter in zijn correspondentie met de Spaanse koning Ferdinand, een teken dat Columbus zijn joodse overtuiging mogelijk wilden verbergen voor buitenstaanders.

Zionisme in de 15e eeuw

Voor sommige historici zet de joodse achtergrond van Columbus zijn reis naar de Nieuwe Wereld in een ander licht. Zo opperde de Oostenrijker Simon Wiesenthal in zijn boek ‘Sails of Hope: The Secret Mission of Christopher Columbus’ uit 1973 al de theorie dat Columbus zijn reis ondernam om een nieuwe veilige haven te vinden voor de joodse vluchtelingen uit Europa. Of dit werkelijk zijn motief was blijft nog steeds de vraag, maar in ieder geval voegt deze nieuwe ontwikkeling nog een extra laag toe aan het toch al zo complexe levensverhaal van de ontdekkingsreiziger Christoffel Columbus.

Bron: CNN.com