Home » Tips
kerstmis saksen

100 jaar Saksische engelen in de kerstboom

De Duitse deelstaat Saksen staat bol van de kersttradities. Sommige zijn regionaal gebleven en daarmee ‘typisch Saksisch’, maar andere hebben zich verspreid over de hele wereld. Een mooi voorbeeld hiervan zijn de Grünhainicher Engel, kleine houten engeltjes met groene vleugeltjes, die tot ver buiten Saksen in de kerstbomen hangen. Die engeltjes werden honderd jaar geleden bedacht. En ze worden er nog altijd gemaakt! Wie wil genieten van een echte traditionele kerst, moet dus zeker eens naar Saksen toe! 

Saksen staat niet alleen bekend om het porselein, de industrie en de mijnbouw, maar ook om het houtsnijwerk. De dichte bossen, zeker in het Ertsgebergte, zorgden voor een bloeiende houtindustrie, waarvan houtsnijwerk een belangrijk onderdeel was. In 1915 begonnen Grete Wendt en Margarete Kühn een werkplaats in het plaatsje Grünhainichen, waar ze houten poppetjes en muziekdoosjes maakten. Die vonden al snel gretig aftrek en het bedrijf goed. Vanaf 1923 ontwierp Grete ook kerstcadeautje: kleine houten kerstengeltjes die in de kerstboom gehangen konden worden. Dit ontwerp was erg succesvol. De engeltjes raakten bij veel mensen precies de juiste snaar: eenvoudig maar ook vrolijk. 

Grünhainicher Engel

In eerste instantie ontwierp Grete Wendt drie van deze “Grünhainicher Engel”, zoals de engeltjes in het Duits bekend werden. Een met een fakkel, een met een viool en een met een fluit. De engeltjes kregen van Grete Wendt groene vleugeltjes met elf witte stippen. Het ontwerp van de vleugeltjes, met de elf karakteristieke stippen werd een handelsmerk, waaraan de originele Saksische kerstengeltjes van Wendt en Kühn honderd jaar later nog altijd te herkennen zijn. Maar het ‘engelenorkest’ is sindsdien wel flink gegroeid! Inmiddels zijn er tachtig verschillende engelenfiguurtjes! Die worden honderd jaar later overigens nog altijd door het bedrijf Wendt & Kühn met de hand gemaakt! Zo werd een klein cadeautje om het kerstfeest een beetje extra luister bij te zetten, zelf een traditie. 

Grünhainicher Engelen

Vandaag de dag van een Sakskische kerst genieten

Deze engeltjes zijn overigens niet de enige houten kerstversieringen waarvan de oorsprong in Saksen ligt. De kans is groot dat je nog veel meer kerstversiering in je eigen huis hebt dat ooit in dit deel van Duitsland ontworpen is. Saksen staat dan ook bekend als ‘kerstland’. De beroemde ‘Nusscracker’, notenkraker-poppetjes, komen ook uit Saksen. En wat denk je van de rijkversierde houten ‘kerstbogen’ die in veel vensterbanken staan? Ook Saksisch! Wie niet genoeg kan krijgen van de houten engeltjes of de Nusscrracker kan in Grünhainichen het museum van Wendt & Kühn bezoeken, om daar de geschiedenis van het houtwerkbedrijf, inclusief de beroemde engeltjes, te bekijken. Een aansluitend bezoekje aan het Notenkrakers-Museum in Neuhausen kun je natuurlijk niet overslaan. 

Oude kerstmarkten

Een andere Saksische kersttraditie is net zo bekend en ook erg oud! In Saksen vind je namelijk de oudste kerstmarkten van Duitsland. De Wenzelsmarkt in Bautzen werd al vernoemd in middeleeuwse documenten uit 1384. Ook de kerstmarkt op de Altmarkt in Dresden is behoorlijk oud: die wordt al gehouden sinds 1434 en wordt vaak verkozen tot een van de leukste kerstmarkten van heel Duitstalig Europa. Hoogtepuntje van de kerstmarkt in Dresden is het ‘stollenfest’. Een dag waarbij alle bakkers van Dresden de lekkerste en meest bijzondere kerststollen bakken. Waaronder de zwaarste kerststol ter wereld! 

Meer weten over alle kersttradities van toen én nu? 

Meer inspiratie