Rampjaar: het jaar waarin alles anders werd

Tentoonstelling in Haags Historisch Museum t/m 13 november 2022

Een vijandelijke invasie, overal paniek, een gruwelijke moordpartij. Het jaar 1672 is een rampjaar voor de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Het volk is redeloos, de regering radeloos en het land reddeloos. Emoties lopen hoog op, complottheorieën en fake news vinden gretig aftrek. Zondebokken zijn al snel gevonden. In de tentoonstelling Rampjaar zet het Haags Historisch Museum bezoekers aan het denken. Hoe kijken we hier 350 jaar later tegenaan? Was het echt een uniek jaar of reageren we tegenwoordig nog steeds hetzelfde op rampspoed? Een vergelijking met 2020, het jaar waarin corona opduikt, laat veel overeenkomsten zien, zoals bedreigingen, protesten, aarzelende leiders, complotdenkers en grote verdeeldheid.  
In januari 1672 lijkt er nog geen vuiltje aan de lucht. De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden is van een klein protestants staatje uitgegroeid tot een maritieme supermacht. En dat alles onder leiding van een gewone burger: Johan de Witt, raadpensionaris van Holland. Hoe anders is de situatie een paar maanden later. Er is oorlog uitgebroken met Engeland en Frankrijk, prins Willem wordt benoemd tot kapitein-generaal van het landleger en later tot stadhouder. Tegenslagen worden in de schoenen van de regenten geschoven, met name de gebroeders De Witt. In de huidige tijd zouden social media ontploffen, maar 350 jaar geleden brak een ware pamflettenoorlog uit waarbij het volk vooral de kant van de prins koos. De lastercampagne heeft enorme gevolgen… Johan en zijn broer Cornelis werden op 20 augustus bij de Gevangenpoort vermoord. Werden zij slachtoffer van karaktermoord en fake news?

De tentoonstelling Rampjaar in het Haags Historisch Museum legt niet alleen een link met 2020, maar daagt ook uit om na te denken over de toekomst. Welke rampen dienen zich aan? Waar zijn we bang voor? Welke maatregelen kunnen we nemen? Meer informatie over de tentoonstelling is te vinden op de website van het Haags Historisch Museum. 

Tip: volg op Twitter ook het tijdelijke account @johandewitt1672. Hier volg je 350 jaar na dato de ontwikkelingen tot en met 20 augustus door de ogen van de grote staatsman.

Haags Historisch Museum
Korte Vijverberg 7
2513 AB Den Haag
www.haagshistorischmuseum.nl